Melgert Spaander is benoemd tot Officier in de Orde van Oranje-Nassau. Maandag ontving hij de onderscheiding in zijn atelier tijdens zijn 45-jarig jubileum als klokkenrestaurateur uit handen van burgemeester Carry Abbenhues.
Sinds 1971 is Melgert Spaander klokkenrestaurateur en internationaal bekend. Hij heeft naam gemaakt als professioneel en zorgvuldig uurwerkrestaurateur, gespecialiseerd in 17e en 18e-eeuwse uurwerken met speelwerk. Melchert Spaander is één van de meest toonaangevende restauratoren van uurwerken in ons land. Hij restaureert vrijwel altijd unieke klokken. Melgert Spaander verstaat de kunst om verwaarloosde, verweesde en verstomde uurwerken te herstellen en opnieuw tot leven te wekken. Hierbij gaat hij als een tovenaar te werk met kleine radertjes en schroefjes. Hij heeft hart voor ieder uurwerk, of dat nou van de klok van de Koningin is, of van een oude anonieme grootmoeder, hij behandelt iedere klok met evenveel zorg. Hij deed daarnaast gedegen onderzoek naar de geschiedenis van klokken en uurwerken. Dit leverde een nauwgezette en gestructureerde documentatie op.
Melgert Spaander werkt ook al lang samen met het Meertens Instituutte Amsterdam. Het Meertens Instituut onderzoekt en documenteert de Nederlandse taal en cultuur. Al vroeg in zijn carrière als uurwerkrestaurator documenteerde en maakte hij geluidopnames van de meeste historische speelklokken die hij had gerestaureerd. Op deze manier bouwde hij een verzameling op aan melodieën. Deze verzameling van ongeveer 1500 melodieën heeft hij belangeloos ter beschikking gesteld aan het Meertens Instituut, waar een omvangrijke Nederlandse Liederenbank is aangelegd en wordt onderhouden.
Vanaf 1980 is hij stagebegeleider bij de opleiding Uurwerktechniek van de Vakschool Schoonhoven. Daar hielp hij ook met het actualiseren van het verouderde lesmateriaal over de reparatie en restauratie van klokken. Ook gaf hij diverse lezingen en stelde hij zijn atelier open voor bezoek van studenten van de Vakschool Schoonhoven.
In 1984 was hij medeoprichter en bestuurslid van het klokkenluidersgilde Sint Walburga te Zutphen. Daarnaast is hij zelf ook klokkenluider en luidmeester.
Hij pleegt sinds 1986 onderhoud aan uurwerken op verschillende Koninklijke Paleizen, kastelen en historische buitenplaatsen en restaureert klokken zowel bij het Nederlandse als bij het Spaanse hof.
In 1987 werd hij medeoprichter van het Het Restauratieconvergent te Utrecht. Het Restauratieconvergent is een koepelorganisatie van Nederlandse restauratoren op diverse terreinen.
Toen het opwinden van torenklokken te bewerkelijk en onbetaalbaar werd en stilstand van torenklokken dreigde, heeft hij een systeem ontwikkeld waardoor torenklokken elektronisch opgewonden konden worden en op de juiste tijd konden blijven lopen.
Melgert Spaander is een authentiek en aimabel persoon. Zijn bescheidenheid en dienstbaarheid aan het vak zijn zeer bijzonder. Zonder hem zou de tijd in ons klokkendragend erfgoed stil zijn blijven staan.
Persbericht Gemeente Zutphen
Foto’s: Patrick van Gemert/Zutphens Persbureau